Uszkodzenia karoserii mogą wynikać z kolizji pojazdu z innym pojazdem, przeszkodą nieruchomą lub ze zużycia w wyniku eksploatacji. Najbardziej istotną z punktu widzenia ekonomiczne jest pierwsza grupa zdarzeń. W 2017 roku zanotowano w Polsce około 30 tys. wypadków drogowych, a w każdym z nich uczestniczył co najmniej jeden pojazd.
Podczas wypadku lub kolizji dochodzi do uszkodzeń w pojazdach i można je podzielić w zależności od kierunku działania sił odkształcających:
Podczas kolizji drogowej energia kinetyczna absorbowana jest przez poszczególne elementy karoserii powodując ich odkształcanie. Zasada konstrukcyjna polegająca na zastosowaniu w karoserii samochodowej elementów o zmniejszonej wytrzymałości do absorbowania energii kinetycznej zderzenia, powoduje zwiększenie zakresu odkształceń wynikających z kolizji. Zasada ta przyczynia się jednak w bardzo znaczący sposób do zachowania zwiększonych szans przeżycia osób znajdujących się w chwili kolizji w przedziale pasażerskim.
Uszkodzenie czołowe
Statystycznie jednym z najczęstszych przypadków kolizji pojazdów drogowych jest zderzenie czołowe. Może być ono wynikiem zderzenia czołowego dwóch pojazdów, czołowym uderzeniem w przeszkodę, czołowym uderzeniem w bok innego pojazdu lub uderzeniem w tył innego pojazdu.
Z założenia, zgodnie z bezpieczeństwem biernym, jak najmniejszym odkształceniom powinien ulegać przedział pasażerski. Pojazd drogowy, którego zasadniczym elementem nośnym jest karoseria w kształcie kadłuba samonośnego, podlegając uderzeniu czołowemu absorbuje energię kinetyczną uderzenia głównie poprzez odkształcenie elementów karoserii, które zostały do tego specjalnie zaprojektowane. Są to przede wszystkim:
Podczas zderzenia czołowego powstają dwa podstawowe typy odkształceń:
Zgniecenie wzdłużne równomierne powstaje w wyniku takiego zderzenia czołowego gdzie dochodzi do równomiernego rozłożenia sił deformujących i gdy kierunek wypadkowej tych sił pokrywa się z osią środkową pojazdu lub jest równoległy do tej osi i przebiega w jej pobliżu (uderzenie całą powierzchnią). W tym przypadku równomiernemu odkształceniu podlegają elementy nośne karoserii znajdujące się po jej obu stronach, a stopień absorpcji i jej skuteczność są największe.
Zgniecenie wzdłużne wichrujące powstaje w wyniku takiego zderzenia, gdzie pojazd uderzając czołowo zostaje poddany działaniu sił deformujących o nierównomiernym rozkładzie względem osi środkowej pojazdu (uderzenie wyłącznie jedną stroną). Najczęściej na takie odkształcenia narażone są pojazdy o konstrukcji ramowej. W tym przypadku cała energia kinetyczna uderzenia przenoszona jest przez jedną stronę płyty podłogowej i przy znacznych siłach deformujących dochodzi do tzw. zwichrowania płyty podłogowej. Uszkodzenia tego typu są zwykle trudne do usunięcia i wymagają dużej wiedzy oraz doświadczenia. Niezbędne jest również zastosowanie specjalistycznego sprzętu naprawczo-pomiarowego.
Uszkodzenie boczne
Kolejną grupą uszkodzeń w wyniku kolizji drogowych są uszkodzenia boczne. Powstają one zwykle podczas kolizji z innym pojazdem drogowym lub uderzenia bokiem w przeszkody stałe. Zderzenia oraz powstałe w ich wyniku zgniecenia boczne można umownie podzielić na dwie grupy:
O ile zderzenia boczne narożne nie powodują powstania zagrożenia dla konstrukcji przedziału pasażerskiego to zderzenia boczne centralne skierowane są wyłącznie w konstrukcję tego przedziału powodując jego odkształcenie.
Jeżeli pojazd, który uderza centralnie w część boczną innego pojazdu trafia w próg, który jest częścią płyty podłogowej o zwiększonej wytrzymałości, to wielkość odkształceń zwykle jest mniejsza niż w przypadku gdy uderzenie trafia w drzwi oraz słupek środkowy
Uszkodzenie ukośne
Po omówieniu zderzeń czołowych oraz bocznych należy stwierdzić, że większość przypadków uszkodzeń powstałych w wyniku kolizji drogowych to przypadki złożone. Analizy te są czysto teoretyczne i wszelkie rozważania oparte są o pewne uproszczenia. Dotyczy to między innymi problemu zderzeń ukośnych. Wypadkowa sił deformujących przyłożona pod kątem do osi środkowej pojazdu powoduje zbliżone odkształcenia do przypadków omówionych powyżej.
Bogusław Raatz
raatz.pl
– Wolę mieć cel i go realizować niż marzyć – mówi Sławomir Gołąb, właściciel Serwisu Blacharsko – Lakierniczego AACOLOR w Myślenicach. Firma powstała w 2020 roku. Widok Astona Martina, Maserati, Maclarena czy Porsche czekających tu …
Systemy do napraw kabin Zwykle montowane są one do kratownicy podobnie jak w przypadku naprawy ram. Kabina mocowana jest na części nośnej z uchwytami pośrednimi, do których zainstalowane są uchwyty specjalizowane do montażu kabin …
Kluczowe dla opłacalności usług związanych z naprawami konstrukcji pojazdów użytkowych jest umiejętny dobór technologii, urządzeń oraz odpowiednie wdrożenie całego systemu w serwisie. O ile coraz częściej właściciele warsztatów i kadra zarządzająca doskonale rozumie konieczność …
Rozwój konstrukcji pojazdów jest widoczny zarówno w ewolucji systemów napędowych, układów elektronicznej kontroli trakcji oraz bezpieczeństwa jazdy ale i konstrukcji karoserii. Dla rynku napraw karoserii to właśnie zmiany w tym zakresie są najbardziej istotne …
Korozja nadwozia samochodu to nie tylko korozja szczelinowa i korozja perforacyjna czy pod powłokowa. To także korozja powstała od czynników eksploatacyjnych: mechanicznych i chemicznych. Konieczne jest zatem zweryfikowanie dotychczasowego myślenia o korodowaniu nadwozi samochodów …
– Wolę mieć cel i go realizować niż marzyć – mówi Sławomir Gołąb, właściciel Serwisu Blacharsko – Lakierniczego AACOLOR w Myślenicach. Firma powstała w 2020 roku. Widok Astona Martina, Maserati, Maclarena czy Porsche czekających tu …
Szymon Orzeszko, który od dwudziestu lat maluje aerografem po raz kolejny dzieli się z nami swoją wiedzą, tym razem opowiada jak malował motocykl, którego głównym tematem przewodnim była osoba generała Witolda Urbanowicza dowódcy dywizjonu 303 …
Wśród samochodów zasługujących na miano kultowych jedno z ważniejszych miejsc zajmuje brytyjski Mini. Zaprojektowany w drugiej połowie lat 50. ubiegłego wieku produkowany był do końca stulecia. Dziś ten ceniony przez kolekcjonerów klasyk w Wielkiej Brytanii …
Patrycjusz Gaj, jeden z liderów lakiernictwa customowego w Polsce, podzielił się z Czytelnikami Lakiernika swoimi wrażeniami z Japonii, gdzie odbywa się Yokohama Hot Rod Custom Show. Japonia i jej motoryzacja, to bardzo ciekawy temat, nie …