Powrót polskiej legendy motoryzacji

Niewiele osób potrafi prawidłowo odpowiedzieć na pytanie o pierwszy polski samochód. Zazwyczaj padają odpowiedzi: Warszawa, Syrena, czasem Fiat, a bezsprzecznie pierwszym był produkowany w Centralnych Warsztatach Samochodowych w Warszawie CWS T-1. (1927 – 1931). Historia tego samochodu rozpoczęła się nietypowo, gdyż najpierw powstał nowoczesny górnozaworowy silnik o pojemności 3 l według projektu inż. Tadeusza Tańskiego, którego próby zakończyły się powodzeniem w 1923 roku. W 1925 wykonano samochody prototypowe, które nie weszły do produkcji, a służyły przede wszystkim do testów jednostek napędowych. Na podstawie zdobytych dotąd doświadczeń, w Centralnych Warsztatach Samochodowych w Warszawie w 1927 roku rozpoczęto prace nad samochodami CWS T-1. Doskonałe nadwozia projektował inż. Stanisław Panczakiewicz. Do zakończenia produkcji w 1931 roku wykonano kilkaset pojazdów w kilku wersjach nadwoziowych: osobowych oraz ciężarowych. Większość produkowanych samochodów było wykonywana w wersji nadwozia „kareta”. CWS -y były na wyposażeniu wojska, kupowały je urzędy państwowe oraz osoby prywatne. Samochody te były cenione za łatwość obsługi i bezawaryjność, dobrze radziły sobie podczas prób na poligonach oraz niestraszne były im w większości gruntowe, wyboiste polskie drogi. Niewiele samochodów przetrwało okres wojny. Widywano niektóre egzemplarze jeszcze w latach 50 -tych. Do dziś nie przetrwał żaden egzemplarz tego niezwykłego, pierwszego polskiego samochodu. To, co pozostało do dziś to parę zdjęć, rysunków oraz pamięć nielicznych, którzy widzieli te wspaniałe auta. Znając tę historię, postanowiłem przywrócić te legendarne samochody na polskie drogi, wykonując ich rekonstrukcję. Na podstawie nielicznych zachowanych materiałów, przez trzy lata powstawał pierwszy samochód w popularnej ówcześnie wersji nadwozia „torpedo”. Pojazd został odtworzony zgodnie z technologią lat jego produkcji i w 2014 roku wyjechał na polskie drogi. Jako, że to wyjątkowy w polskiej historii motoryzacji pojazd, został polakierowany w barwy biało- czerwone. Od półtora roku pracuję nad wykonaniem drugiego samochodu CWS. Tym razem będzie to to pojazd o nadwoziu karety. Odtwarzany samochód będzie czymś więcej niż tylko pojazdem. CWS będzie wykonany w symbolice „Orła Białego”, będzie też hołdem dla konstruktorów tego pojazdu. Na mosiężnych klamkach znajdą się ich nazwiska. Więcej o historii samochodów CWS T-1 i ich rekonstrukcji na stronie projektu www. cwst1.pl, zapraszamy do odwiedzin.

Ludwik Rożniakowski