Jak wybrać zgrzewarkę ?

Wybierając maszynę do zgrzewania współczesnej karoserii samochodowej należy przede wszystkim skupić się na sprawdzeniu podstawowych parametrów jakie posiada urządzenie. Z praktyki wiadomo, że mało kto samodzielnie potrafi skutecznie przeanalizować nawet wybrane najważniejsze parametry pracy jakimi są: prąd zgrzewania oraz docisk elektrod. Najczęściej można usłyszeć, że blacharz czy też właściciel warsztatu wybrał dane urządzenie bo przeczytał w ulotce reklamowej lub usłyszał od sprzedawcy, że to jest świetne, niedrogie urządzenie i można nim zgrzewać nawet 2 blachy o grubości 3 mm… no i oczywiści „po co przepłacać” za drogie zgrzewarki innych producentów. Niestety najczęściej to fikcja bo urządzenia te nie posiadają możliwości zgrzewania przy odpowiednio wysokich prądach jak i często nie mają możliwości wymuszonego docisku (np. pneumatycznego) elektrod zgrzewających. Co zatem jest ważne?

Najważniejsze parametry to:

• Maksymalny prąd zgrzewania – min. 12 kA (najlepiej 14 kA)
• Docisk elektrod – min. 350 daN

Pozostałe cechy to:

• chłodzenie cieczą całego układu włącznie z elektrodami,
• automatyczny dobór parametrów zgrzewania,
• jak najmniejsza masa uchwytu zgrzewającego,
• osprzęt do podwieszania i manipulacji uchwytem,
• dodatkowe elektrody umożliwiające dostęp do większości punktów • zgrzewanie jednostronne*

* ze stosowaniem zgrzewania jednostronnego wiążą się pewne kontrowersje. Niektórzy producenci pojazdów wręcz zakazują stosowania urządzeń, które umożliwiają takie zgrzewanie. Wynika to z faktu, że zgrzeina wykonana w ten sposób rzadko jest poprawna. Zgrzewanie to jednak umożliwia wykonanie choćby pojedynczych zgrzein w miejscach gdzie nie ma możliwości wykonania innego połączenia i rozsądnie używane nie stanowi problemu. Problem powstaje kiedy zgrzewarka nie jest wyposażona w dodatkowe elektrody, a operator cały proces zgrzewania zamiast dwustronnie wykonuje jednostronnie i to z ręcznym dociskiem. To jest kardynalny błąd, a zgrzeiny są wykonane niewłaściwie, nieestetycznie, a dodatkowo prowadzi to do bardzo szybkiego zużycia elementów roboczych zgrzewarki.

W przypadku stosowania wysokich prądów podczas procesu łączenia blach wysokogatunkowych wydzielają się znaczne ilości energii cieplej. Dotyczy to zarówno elektrod zgrzewarki w miejscu wykonywania połączenia jak i części 1 składowych samego urządzenia zgrzewającego. W celu uzyskania połączeń o odpowiedniej jakości i wytrzymałości zgrzewarka musi posiadać system chłodzenia cieczą w obiegu wymuszonym.

Fot.6. W celu sprawdzenia skuteczności działania zgrzewarki warto wykonać test. Po rozerwaniu zgrzanych blach powinien w jednej z nich powstać minimum 3 milimetrowy otwór. (GYS)

Chłodzone są zarówno elektrody zgrzewarki i części składowego samego agregatu zgrzewarki. Dodatkowo warto aby zgrzewarka wyposażona był w fabryczny system inteligentnego doboru odpowiednich parametrów zgrzewania w zależności od łączonych elementów. Dotyczy to zarówno grubości blach jak i własności mechanicznych stopu stalowego. Urządzenie na ułamek sekundy przed wykonaniem zgrzeiny dokonuje analizy łączonych elementów i automatycznie dobiera prąd zgrzewania, siłę docisku jak i czas.

Co to jest spoter do usuwania wgnieceń z możliwością zgrzewania blach?

Czy to jest w ogóle możliwe? Tak, ale spoter musiałby posiadać możliwość wygenerowania prądu zgrzewania powyżej 10 kA oraz wymuszony docisk elektrod min 300 daN. Niestety niektórzy nieświadomi (lub nieuczciwi) sprzedawcy takich rozwiązań od wielu lat oferują spotery o parametrach zgrzewania 3-4 kA jako zgrzewarki, które po doposażeniu w ręcznie dociskane kleszcze zgrzewające mają rzekomo być wystarczające do zgrzewania współczesnej karoserii samochodowej. W skrajnych przypadku, świadomie lub nieświadomie, podają pobór mocy jako moc zgrzewania. Warto więc samemu zdobyć podstawowa wiedzę aby wyrobić sobie odpowiedni pogląd.

Bogusław Raatz HERKULES AUTO-TECHNIKA