Jeden zbiera znaczki, kto inny monety, a my Sokoły i Dodge – mówi Grzegorz Łowkiewicz. Jego WC 52 Dodge z 1942 r. był gwiazdą II Star Truck Zlotu Wojskowych Samochodów Ciężarowych na byłym, niemieckim lotnisku Rogowie.
Prezes Fundacji Fort Rogowo Mirosław Huryn ma powody do zadowolenia – podczas drugiej, sierpniowej edycji imprezy, na placu przed dawnym, niemieckim hangarem lotniczym z 1934 r. udało się zgromadzić aż 51 pojazdów, w tym czołg. – Zrobiliśmy też niespodziankę mieszkańcom i letnikom wypoczywającym w Mrzeżynie, przygotowując naprawdę imponującą paradę.
Na zlot zjechali pasjonaci historii i motoryzacji z całej Polski, z Niemiec. Swoją kolekcję prezentował mieszkający w Polsce Amerykanin, lotnik i kolekcjoner Mark Buller. Swoje skarby – trzy amerykańskie samochody Dodge, przywiozła też czwórka przyjaciół z Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Pancerni’39”. Mieszkają w różnych częściach Polski. Przed kilkoma laty połączyła ich wielka miłość do polskiego motocykla legendy – Sokoła, którym jeździli podczas wojny obronnej żołnierze płk Stanisława Maczka, dowódcy 10 Brygady Kawalerii.
– Mając już swoje wymarzone, z trudem zdobyte i poddane renowacji Sokoły, czyli kawał polskiej historii, pomyśleliśmy: „może tak coś większego?” – mówi Marek Fornal, prywatnie nauczyciel, WF-ista. – Tak pojawił się pierwszy Dodge.
Do Rogowa swoje amerykańskie auta sprzed ponad półwiecza, oprócz Marka Formnala przywieźli jego przyjaciele Janusz Baczewicz i Grzegorz Łowkiewicz. Jacek Mackojć pokazał budzący podziw zlotowiczów, radziecki motocykl M 72 z 1954 roku.
Dodge Grzegorza Łowkiewicza z 1942 roku stał się jednym z przebojów zlotu: – Dzięki koledze udało się go sprowadzić z Norwegii. Trafiały i tam, bo Amerykanom łatwiej było je sprzedać w Europie niż ciągnąć powrotem za ocean. Wyjątkowość pojazdu, który udało mi się zdobyć polega na tym, że jest oryginalny. Może trafił do jakiejś jednostki technicznej, z której potem kupił go ktoś, kto wstawił do garażu i niewiele używał? – przypuszcza.
Odnalezienie oryginału, to dziś niebywała rzadkość. – A tu wszystko jak w 1942 roku, tylko nowsze malowanie – mówi Grzegorz Łowkiewicz. – W trakcie czyszczenia odsłoniła się pierwsza farba i znaki wojskowe. Grzechem byłoby ich nie pokazać.
Auto nie dało się od razu uruchomić, bo jak się okazało wysiadł kolektor. – Dodge ruszył pół roku później, ale nie po kapitalnym remoncie (nie wymagał go), a po dokładnym przeglądzie.
Ile pali? – Teoretycznie, w trudnym terenie, z obciążeniem 10 osób i kompletnym sprzętem, Dodge mógł palić nawet 40 litrów na setkę – mówi Grzegorz Łowkiewicz. – Mnie udaje się zejść do 14 litrów benzyny, czyli chyba nieźle – odpowiada.
– Mój Dodge dla odmiany ruszył 10 minut po przywiezieniu – wspomina Marek Fornal. – Ale poszukiwanie części i praca m.in. nad blacharką, pochłonęła dobre 3,5 roku. Większość oczywiście robiłem sam.
Jak zgodnie mówią „Panzerni ’39” dziś coraz trudniej o okazje. Mijają czasy pojazdów, które mniej lub bardziej zdekompletowane czekają na drugie, albo trzecie życie, zapomniane w starych stodołach. Za to bez trudu znajdziemy oferty na internetowych aukcjach. Ceny oczywiście odpowiednio słone. – W taki sposób znalazłem swojego Dodge’a – mówi Janusz Baczewicz, z zawodu strażnik graniczny. – Był drogi, a wymagał dużo pracy, bo w czasach komunistycznych jeździł w polskiej armii i wiele części zamieniono mu na to co akurat pasowało. Potrzebowałem rady. Musiałem skonsultować się z kolegą, czy warto brać na niego kredyt. Kolega rzucił okiem i natychmiast zapytał: „kiedy jedziemy go obejrzeć?” Pojechał z nami także Grześ. Wróciliśmy do domów. Przespaliśmy się. Potem koledzy powiedzieli zgodnie: „trzeba brać”.
Na szczęście w Internecie, albo dzięki podobnie „zakręconym” znajomym, można dziś znaleźć praktycznie każdą brakującą część. – Jeśli nawet nie trafimy na oryginalną, możemy skorzystać z oferty firm, które wykonują świetne repliki – mówi Marek Fornal.
Ile kosztuje motoryzacyjno – historyczna pasja? – Dużo pieniędzy, ale tak naprawdę dużo trudniej niż fundusze jest nam znaleźć czas – słyszymy. – Poświęcamy więc na pracę w garażu każdą wolną chwilę. Oczywiście jeśli tylko żona na to pozwoli – śmieje się Marek Fornal. – Ale nasze żony dobrze wiedzą, jak to dla nas ważne i wspierają nas.
Gdy pytamy Grzegorza Łowkiewicza, co daje im motoryzacyjna podróż w czasie, zastanawia się tylko chwilę: – Kiedyś nie wyobrażaliśmy sobie nawet, że możemy mieć legendarnego Sokoła. To była wtedy rzecz niewiarygodna. Ot, przedmiot fantazji. A potem było prawdziwe wzruszenie, gdy odkryłem, że Sokół nad którym pracowałem, pierwotnie był pokryty zieloną farbą. Okazało się, że naprawdę musiał nią jeździć jeden z żołnierzy Stanisława Maczka. Takich emocji nie da wycenić.
„Pancerni ’39”, których spotkaliśmy w Rogowie, w większości mają po kilka historycznych maszyn. – Mam też dwa przedwojenne Sokoły, a dla żony robię teraz BMW z 1938 roku – mówi Marek Fornal.
W garażu Jacka Mackojcia stoi motocykl M 72 z 1954 roku, Harlej Davidson z 1942 roku i odbudowywany Sokół 600 z 1939 roku. – No i przymierzam się do swojego Dodge’a – oznajmia nam z uśmiechem. Grzegorz Łowkiewicz wylicza: – 2 Sokoły z 1934 i 1936 rok. NSU z 1930 roku, z którym coś chcę zrobić no i powojenny Junak, którym jeździ syn. Do tego zakochałem się w pierwszym powojennym BMW. Pracuję nad nim.
Czy sprzedają wskrzeszone przez siebie maszyny? – To za trudne – nasi rozmówcy są zgodni. – Są dla nas zbyt ważne. Mają u nas dożywocie.
Na zdjęciu: GRH Pancerni ’39 i dodge Grzegorza Łowkiewicza. Od lewej: Janusz Baczewicz z synem Karolem, na masce Bartek i Hubert Fornal, niżej ich tata – Marek Fornal, Jacek Mackojć, Grzegorz Łowkiewicz i ich „pancerni” czworonożni przyjaciele.
Fot. Iwona Kalinowska
Tegoroczna edycja ugruntowała poznańskie wydarzenie jako największe w Polsce targi pojazdów zabytkowych. Na rekordowej powierzchni – w 5 halach na niemal 35 000 m2 – znalazło się 948 pojazdów. Zobaczyło je 26 742 zwiedzających. W …
Odwiedziliśmy największe muzeum motoryzacyjne w Polsce, które znajduje się w Oławie na Dolnym Śląsku. W ogromnej hali jest kilkaset różnego rodzaju pojazdów, przede wszystkim historycznych. „Zobaczymy tu np. ostatniego wyprodukowanego Fiata 126p, najstarsze auto …
(fot. 01) Letnia Aura sprzyja. Trwa czas wyjazdów nad morze. Proponuję dzisiaj pokazać przykład malowania aerografem fal morskich z odrobiną nieba i plażowego piasku. (fot. 02) Korzystamy z naturalnego szablonu, którym okazuje się być krawędź …
. O tym, że amerykańska motoryzacja była z innej planety niż europejska, wiedzą wszyscy, którzy choć trochę samochodami się interesują. O ile globalne modele światowych producentów samochodów wypchnęły z dróg krążowniki szos, to amerykańska …
Szymon Orzeszko z Nysy, właściciel Orzech Custom Painting już tradycyjnie dzieli się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem. Nie lubi mówić o sobie „artysta”: – Staram się być dłońmi kogoś, kto sam nie potrafi pracować …
W przyszłym roku firma PHU Auto Piotra Jaworowskiego z Konstantynowa Łódzkiego, będzie świętować 30 – lecie istnienia. Jednak początki jego aktywności w branży sięgają jeszcze końca lat 80-tych. – Kiedyś sprzedawał ten kto miał, a …
. O tym, że amerykańska motoryzacja była z innej planety niż europejska, wiedzą wszyscy, którzy choć trochę samochodami się interesują. O ile globalne modele światowych producentów samochodów wypchnęły z dróg krążowniki szos, to amerykańska …
– Wolę mieć cel i go realizować niż marzyć – mówi Sławomir Gołąb, właściciel Serwisu Blacharsko – Lakierniczego AACOLOR w Myślenicach. Firma powstała w 2020 roku. Widok Astona Martina, Maserati, Maclarena czy Porsche czekających tu …
Szymon Orzeszko, który od dwudziestu lat maluje aerografem po raz kolejny dzieli się z nami swoją wiedzą, tym razem opowiada jak malował motocykl, którego głównym tematem przewodnim była osoba generała Witolda Urbanowicza dowódcy dywizjonu 303 …