Warunki techniczne pojazdów oraz zakres ich niezbędnego wyposażenia – zmiany od 1 lipca 2016 i 1 stycznia 2017

1 lipca br. zaczęło obowiązywać rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 858). Nowelizacja ta ma na celu przede wszystkim dostosowanie przepisów dotyczących warunków technicznych pojazdów do dyrektyw i rozporządzeń obowiązujących w Unii Europejskiej.

Znowelizowane przepisy jednoznacznie określają konieczność spełnienia wymagań i warunków technicznych dla pojazdu, w którym dokonano zmian konstrukcyjnych zmieniających jego rodzaj, obowiązujących na dzień dokonania zmian rodzaju pojazdu. Ponadto zmienione została treść przepisów działu II nowelizowanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 305, ze zm.) pt. „Wymiary, masy i naciski osi pojazdu”. Uwzględniono tu dopuszczalne wartości mas, nacisków osi oraz długości dla wszystkich pojazdów i zespołów pojazdów w dowolnej ich konfiguracji.

Długości od 4 do 22m

Nowe przepisy normują kwestię dopuszczalnej długości wszystkich pojazdów i tak, zgodnie z nowelizacją długość pojazdu nie może przekraczać:

• 4 m w przypadku motocykla, motoroweru lub roweru, pojazdu czterokołowego oraz zespołu złożonego z motocykla, motoroweru, roweru lub pojazdu czterokołowego z przyczepą,
• 12 m w przypadku pojazdu samochodowego, z wyjątkiem autobusu oraz pojazdów samochodowych, o których mowa powyżej, a także w przypadku ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy z wyjątkiem naczepy,
• 13,5 m w przypadku autobusu o dwóch osiach,
• 15 m w przypadku autobusu o liczbie osi większej niż dwie,
• 16,5 m w przypadku pojazdu członowego (dopuszczalne jest przekroczenie 16,5 m o 0,15 m w przypadku pojazdu członowego lub naczepy przewożących jeden lub więcej załadowanych lub niezaładowanych kontenerów lub wymiennych nadwozi, o maksymalnej długości całkowitej wynoszącej do 13,72 m, w operacjach transportu intermodalnego),
• 18,75 m w przypadku zespołu złożonego z pojazdu silnikowego i przyczepy, autobusu przegubowego, zespołu złożonego z autobusu i przyczepy
• 22 m w przypadku zespołu złożonego z trzech pojazdów, w którym pojazdem ciągnącym jest pojazd wolnobieżny lub ciągnik rolniczy

Wymiary, o których mowa w odniesieniu do pojazdów samochodowych, przyczep z wyjątkiem naczep, pojazdów członowych oraz autobusów (bez względu na ilość osi)  nie obejmują bagażnika mocowanego do tylnej ściany autobusu oraz platformy samozaładowczej lub innych urządzeń załadowczych mocowanych z tyłu pojazdu samochodowego i przyczepy, przy czym nie mogą one powodować przekroczenia tych wymiarów o więcej niż 0,30 m.

Szerokość, wysokość i inne parametry

Zgodnie z nowelizacją, szerokość pojazdu nie może przekraczać 2,55 m. Do pomiaru szerokości nie wlicza się  lusterek zewnętrznych, świateł umieszczonych na bokach pojazdu oraz elementów elastycznych wykonanych z gumy lub z innych tworzyw sztucznych. Z kolei szerokość nadwozia pojazdu, który jest przeznaczony do przewozu towarów w określonej temperaturze, jeżeli jego ściany boczne wraz z izolacją termiczną mają grubość nie mniejszą niż 45 mm każda, oraz klimatyzowanego kontenera lub wymiennego nadwozia nie może przekraczać 2,60 m. Dla motocykli i motorowerów oraz niektórych pojazdów czterokołowych określono, iż szerokość pojazdu nie może przekraczać 2 m, a dla jednośladowych motorowerów jest to 1 m. Jeśli idzie o dopuszczalną wysokość pojazdu to nie może ona przekraczać 4m w w przypadku motocykla, motoroweru oraz niektórych pojazdów czterokołowych nie może przekraczać 2,50 m. W kwestii innych wymiarów nowelizacja określa też m.in. że:

• odległość między osią sworznia siodłowego urządzenia sprzęgającego a tylnym obrysem naczepy nie może przekraczać 12,00 m,
• odległość mierzona równolegle do podłużnej osi zespołu pojazdów, między najdalej wysuniętym do przodu punktem przestrzeni ładunkowej położonej za kabiną kierowcy a tylnym obrysem przyczepy, po odjęciu odległości między tylnym obrysem samochodu a przednim obrysem nadwozia przyczepy, nie może przekraczać 15,65 m (stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1998 r.),
• odległość mierzona równolegle do podłużnej osi zespołu pojazdów, między najdalej wysuniętym do przodu punktem przestrzeni ładunkowej położonej za kabiną kierowcy a tylnym obrysem przyczepy, nie może przekraczać 16,40 m (stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1998 r.),
• odległość między tylną osią pojazdu samochodowego a przednią osią przyczepy w zespole pojazdów nie może być mniejsza niż 3,00 m (stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1998 r.),
• odległość między osią sworznia siodłowego urządzenia sprzęgającego a dowolnym punktem przedniej części naczepy nie może przekraczać 2,04 m (przepis ten stosuje się do pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1993 r.)

Nowelizacja określa też i obszernie precyzuje m.in. dopuszczalne wartości masy całkowitej pojazdu samochodowego o dowolnej liczbie osi większej niż trzy a także nowe dopuszczalne wartości nacisków osi pojazdów i zespołów pojazdów.

W części rozporządzenia dotyczącej wyposażenia kabiny kierowcy oraz pomieszczeń przeznaczonych do przewozu osób określono iż każde miejsce siedzące pasażera pojazdu samochodowego wyposażone w poduszkę powietrzną powinno mieć ostrzeżenie przed montowaniem na tym miejscu fotelika bezpieczeństwa dla dziecka, tyłem do kierunku jazdy. Takie ostrzeżenie w formie piktogramu, któremu może towarzyszyć wyjaśnienie słowne, powinno być trwale zamocowane i umieszczone w taki sposób, aby było widoczne dla osoby montującej fotelik. Rozporządzenie określa, iż w sytuacji kiedy ostrzeżenie jest niewidoczne, podczas gdy zamknięte są drzwi pojazdu, należy umieścić dodatkową, stale widoczną wewnątrz pojazdu informację (dotyczy pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 20 października 2007 r). Wymogów tych nie stosuje się jednak w odniesieniu do miejsca siedzącego wyposażonego w mechanizm, który automatycznie wykrywa obecność fotelika bezpieczeństwa dla dziecka, skierowanego tyłem do kierunku jazdy, a następnie uniemożliwia zadziałanie poduszki powietrznej. Znowelizowano również wymagania w zakresie oddzielenia wnętrza kabiny kierowcy oraz pomieszczenia przeznaczonego do przewozu osób od przestrzeni ładunkowej.

Dodatkowo, wprowadzono m.in. ogólne wymagania, jakie powinien spełnić układ kierowniczy pozwalający kierującemu na łatwą, szybką i niezawodną zmianę kierunku ruchu pojazdu oraz określają np., że prędkościomierz powinien być wyskalowany w km/h albo jednocześnie w km/h i mph.

Regulacje znajdujące się w  rozporządzeniu sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia wraz z nowelizacją są na tyle obszerne, że nie sposób przytoczyć w jednym artykule ich wszystkich. Dlatego też wybraliśmy jedynie niektóre spośród nowelizowanych zapisów w celu przybliżenia aktualnego stanu prawnego w opisywanym obszarze. Równocześnie,  zainteresowanych szczegółami Czytelników odsyłamy do zarówno do Obwieszczenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 stycznia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2015 poz. 305) jak i Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 6 maja 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2016 poz. 858).

Szczegóły w załącznikach

Dodajmy, że nowelizacja rozporządzenia poprzez załączniki bardzo precyzyjnie określa też:

• wymagania dotyczące tabliczki znamionowej,
• warunki szczegółowe dotyczące świateł zewnętrznych pojazdu samochodowego i przyczepy,
• wymiary wyjść, przejść, siedzeń, stopni dla pasażerów oraz odstępów między siedzeniami w autobusach,
• warunki szczegółowe dotyczące wyposażenia pojazdów samochodowych w lusterka,
• warunki techniczne dotyczące przegrody oraz elementów do mocowania ładunków.

Większość znowelizowanych przepisów obowiązuje od 1 lipca 2016 ale nowe brzemiennie działu II rozporządzenia (a więc część zatytułowana „Wymiary, masy i naciski osi pojazdu”) zacznie obowiązywać dopiero 1 stycznia 2017.