Lakiernikom często narzekającym na zbyt duże wydatki na materiały lakiernicze wydaje się, że nie ma żadnej możliwości żeby je obniżyć. Powstaje zatem pytanie jak rozwiązać ten problem? Sięganie po tańsze rozwiązania produktowe najczęściej skutkuje spadkiem jakości powłoki lub wydłużeniem procesu lakierniczego – nie jest zatem najlepszym pomysłem. Rozwiązaniem są nowoczesne produkty i powiązane z nimi technologie, które w cenie zakupy wydają się droższe, natomiast przynoszą znaczne oszczędności w końcowym rozrachunku. O jakim zatem produktach mówimy ? Weźmy do rozważań lakier bezbarwny SPECTRAK KLAR 565 klasy VHS, który uzyskuje twardość roboczą podczas wygrzewania w kabinie lakierniczej przy temperaturze elementu wynoszącej 60°C zaledwie po 15 minutach. W tej chwili ktoś może zarzucić, no tak, ale to lakier tylko nadający się do kabiny lakierniczej – bez obaw KLAR 565 osiąga twardość roboczą również w temperaturze pokojowej 20°C w ciągu 6-7h, przy 30°C – 3-4h. Choć rzeczywiście KLAR 565 największe zainteresowanie wzbudzi wśród użytkowników kabin lakierniczych.
Oszczędności można rozważać w 3 obszarach:
Oznaczenie VHS (ang. Very High Solid) przy lakierze bezbarwnym, oznacza, że jest to lakier o bardzo dużej zawartości części stałych. W praktyce w mieszaninie gotowej do natrysku przy lakierze typu VHS będziemy mieli w granicach 60% części stałych i tylko 40 % rozcieńczalników. Dla porównania lakiery klasy MS (ang. Medium Solid) mają ok. 40% części stałych, zaś lakiery HS (ang. High Solid) ok. 50% części stałych.
Co prawda klasyczne lakiery klasy MS i HS (zgodnie z Dyrektywą UE 2004/42/EC oraz regulującym ją w Polsce Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dn. 16 stycznia 2007 dotyczących emisji lotnych związków organicznych) nie powinny być dostępne w sprzedaży, lecz ich wersje specjalne w wariancie o podwyższonej odporności na zarysowania (ang. scratch resistance) nadal są dostępne w ofercie handlowej dzięki kwalifikacji do kategorii B5 (farby wykończeniowe z efektami specjalnymi) z limitem LZO=840g/l.
Zawartość części stałych (w przypadku lakieru głównie żywicy) przekłada się automatycznie na ilość aplikowanych warstw i wydajność lakieru.
Przykładowo:
atwo się domyśleć, że ilość warstw będzie bezpośrednio związana z czasem pobytu w kabinie lakierniczej potrzebnym na ich aplikację, ale też z wydajnością samego lakieru. W przypadku lakierów klasy VHS jest ona najwyższa, dla lakierów klasy MS najniższa. Wyższa cena zakupu lakieru VHS rekompensowana jest jego wyższą wydajnością. Skąd więc u lakierników, chęć pozostania przy lakierach starszych generacji zamiast sięgnięcia po lakiery VHS ? Po pierwsze działa siła przyzwyczajeń i niechęcią do zmian (lakieruję od 20 lat lakierem MS i wszystko jest w porządku). Po drugie zrażenie w pierwszych kontaktach z lakierem VHS – przygotowanie zbyt dużej ilości lakieru VHS i próba wykorzystania go kończyły się aplikacją zbyt grubej warstwy, co skutkowało często gazowaniem, zaciekami lub niedostatecznym utwardzeniem powłoki (lakiernicy są wręcz zaskoczeni wydajnością lakieru – na pokrywę silnika średniej wielkości przygotowują 500-600 ml gotowej mieszanki lakieru MS, zaś w przypadku VHS wystarczyłoby 350-400 ml). Przy prawidłowej aplikacji lakieru VHS osiągamy grubość suchej warstwy lakieru na poziomie 50-55 µm, zatem bez obaw – 1,5 warstwy wystarczy.
W poniższej tabeli zestawiono czasy aplikacji w kabinie lakierniczej do poszczególnych typów lakierów. Spectral KLAR 565 wyróżnia się tym, że po pierwszej cienkiej zamkniętej warstwie (0,5x) wymaga on tylko 5 min/20°C na odparowanie oraz możliwością włączenia wygrzewania bezpośrednio po aplikacji warstwy pełnej (warunkiem jest użycie utwardzacza H6115 w wersji standardowej).
Dla ułatwienia rachunków wybierzemy najprostszy wariant, czyli 1 lakierowanie dziennie, co pozwoli w łatwy sposób na przeliczenie oszczędności, jeśli ilość lakierowań jest większa. Do wyliczeń oszczędności wydatków i ilości roboczogodzin przyjęto średni kosztu 1 godziny pracy kabiny lakierniczej w cyklu lakierowania na poziomie 100 zł.
Analiza danych z tab. 3 pokazuje, że na skróceniu czasu aplikacji z KALR 565 zyskujemy:
Powyższa analiza pokazuje oszczędności jakie daje KLAR 565 w porównaniu z typowymi przedstawicielami lakierów klasy HS/VHS, przy porównaniu z lakierami MS oszczędności będą jeszcze większe.
Skrócenie czasu wygrzewania do poziomu 25-30 min/60°C jest możliwe dzięki katalizatorom, lecz często powoduje częściową utratę połysku lakieru bezbarwnego a przy okazji może obniżyć końcową twardość lakieru, co nie zawsze jest akceptowane przez lakiernika i końcowego odbiorcę. Dodatkowo lakierowanie większych powierzchni szczególnie w wyższych temperaturach przy użyciu szybszych katalizatorów jest trudniejsze lub wręcz niemożliwe. Obecny standard dla większości lakierów bezbarwnych stosowanych ze standardowymi katalizatorami to twardość robocza osiągana po ok. 40-45 min. przy 60°C.
W porównaniu czasu wygrzewania do osiągnięcia twardości roboczej z KLAR 565 przyjęto czasy schnięcia tylko dla szybkiego układu katalizatorów pozwalającego na uzyskanie twardości roboczej po ok. 30 min/60°C (dla układu standardowego czas wygrzewania wynosi zazwyczaj 40-45 min/60°C).
Analiza danych z Tab. 4 pokazuje, że na skróceniu czasu suszenia zyskujemy:
Warto podliczyć sumaryczne oszczędności roczne wynikające ze skrócenia czasu aplikacji
i wygrzewania dla lakieru Spectral KLAR 565 przy 1 cyklu lakierowania dziennie:
SKRÓCENIE CZASU APLIKACJI
OSZCZĘDNOŚCI NA ZUŻYCIU ENERGII
Czas i kwoty uzyskane z obliczeń być może nie wywołują dużego wrażenia, gdyż były prowadzone dla 1 cyklu lakierowania dziennie, stąd też poniżej zestawienie oszczędności dla większej ilości cykli.
Zmiana lepkości w trakcie lakierowania
Połączenie ekstremalnie krótkiego czasu wysychania (15 min/60°C) z możliwością lakierowania dużych powierzchni jest możliwe dzięki charakterystycznemu przebiegowi krzywej utwardzania KLAR 565.
Jak widać na rys. 1 podczas lakierowania SPECTRAL KLAR 565 nie następuje gwałtowny przyrost lepkości wraz z upływającym czasem (krzywa jest bardziej płaska) jak ma to zazwyczaj miejsca przy lakierach opartych na szybkich katalizatorach. Przy takim przebiegu krzywej mówimy o długim czasie otwarcia lakieru bezbarwnego, co ułatwia łączenie lakieru przy lakierowaniu całościowym oraz zmniejsza zapylenie polakierowanej wcześniej warstwy.
dr inż. Tomasz TOMCZYK
v-ce Dyrektor Działu Szkoleń NOVOL
Wykończenie karoserii samochodowej lakierem bezbarwnym upowszechniło się w motoryzacji pod koniec ubiegłego wieku. Zastosowanie tej …
Cromax ponownie dowodzi innowacyjności za sprawą pigmentu ChromaHybrid do lakierów bazowych Cromax® Pro Basecoat. To …
Z ogromnym entuzjazmem ogłoszono zwycięzców tegorocznej, jubileuszowej X edycji Ogólnopolskiego Turnieju Młodych Lakierników. Wydarzenie, które …