PDR – technologia dla wtajemniczonych

PDR to międzynarodowe określenie oznaczające naprawy uszkodzeń karoserii bez ponownego lakierowania naprawionego elementu. PDR to skrót od słów: paintless dent repair. Technologia ta powstała prawdopodobnie w zakładach Mercedesa w latach czterdziestych dwudziestego wieku. Wynalazek powstał z konieczności usuwania wielu wgnieceń w poszyciu karoserii powstałych podczas montażu i przemieszczaniu pojazdów w fabryce. Metoda ta przez wiele lat niebyła udostępniana poza firmami produkującymi samochody. Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, po dziś dzień PDR jest z powodzeniem stosowana przez producentów samochodów i przynosi firmom wielkie oszczędności.

Jak to się robi?

Stosuje się dwie podstawowe technologie usuwania wgnieceń bez lakierowania:

1. Wyciąganie – metoda klejowa (ang. glue)
2. Wypychanie – in. z zastosowaniem łyżek (tzw. hebli)

W obu technologiach PDR kluczowe znaczenie maja predyspozycje oraz umiejętności człowieka. Metoda wypychania wymaga wielogodzinnego treningu i bardzo dużego doświadczenia. Stosuje się zwykle zestawy narzędzi oferowane przez firmy zajmujące się wyposażeniem warsztatów blacharskich, ale często spotyka się fachowców wprowadzających innowacyjne narzędzia własnej konstrukcji. Godne polecenia są zestawy startowe oferowane przez dystrybutorów narzędzi, ale nie obejdzie się bez fachowego szkolenia.

Fot. Zestaw narzędzi (EZ-DENT)

Nawet najlepszy zestaw najdroższych narzędzi bez przygotowania teoretycznego i wielogodzinnego treningu oraz odpowiednich zdolności manualnych człowieka nic nie znaczy… Już wiele warsztatów w Polsce zakupiło narzędzi do napraw bez lakierowania i są przez wiele lat nieużywane gdyż nikt w firmie nie potrafi nimi pracować. Trening, szkolenia, cierpliwość i jeszcze raz trening. To jest jedyna droga, która może doprowadzić do sukcesu w tej trudnej, ale bardzo opłacalnej i ciekawej dziedzinie napraw karoserii. Powyższe uwagi dotyczą również metody wyciągania wgnieceń metoda klejowa choć wydaje się ona trochę łatwiejsza do nauczenia oraz stosowania. Na zdjęciu przedstawiono przykładowy profesjonalny zestaw narzędzi i materiałów do napraw klejowych niemieckiej firmy EZ-DENT SYSTEM.

Fot. Profesjonalny zestaw narzędzi i materiałów do napraw klejowych GLUE SET MAXI firmy EZ-DENT.

Kluczowa role podczas napraw PDR odgrywa odpowiednie oświetlenie stanowiska pracy. Specjalne lampy z dodatkowym wyposażeniem pozwalają na uwidocznienie nawet najdrobniejszych nierówności na poszyciu karoserii. Nie chodzi tu wyłącznie o standardowe oświetlenie miejsca pracy lecz o takie oświetlenie karoserii, które ułatwi obserwowanie kształtu uszkodzenia oraz stwierdzenie jego całkowitego usunięcia. Stosuje się do tego celu specjalne lampy z filtrem wyświetlające na powierzchni elementu karoserii zestaw linii których kształt dokładnie wskazuje wszelkie odchylenia płaszczyzny. Spotyka się najczęściej dwa rodzaje lamp:

1. Stacjonarne, ustawiane obok pojazdu lub naprawianego elementu.
2. Przenośne, ustawiane na elemencie karoserii, mocowane za pomocą próżni.

Zdecydowanie zaleca się stosowanie lam mocowanych próżniowo do elementu karoserii. Powiązanie podstawy lampy z naprawianym elementem daje najlepsze efekty podczas naprawy elementów lakierowanych karoserii samochodowej.

Fot. Odpowiednie oświetlenie miejsca naprawy to podstawa skuteczności oraz utrzymania wysokiej jakości (EZ-DENT).

Fot. Kołek do metody klejowej. (EZ-DENT)

Należy zwrócić również uwagę na to czy element posiada oryginalną powłokę lakierniczą bo w zasadzie tylko takie nadają się do tego typu napraw. Istnieje bowiem niebezpieczeństwo, że podczas naprawy powłoka lakiernicza zostanie oderwana od podłoża, a następstwie tego zamiast naprawy element zostanie poważnie uszkodzony i konieczne będzie jego lakierowanie… Dlatego przed przystąpieniem do naprawy najlepiej sprawdzić grubość powłoki lakierniczej na naprawianym elemencie specjalistycznym przyrządem.

Przykładowy proces naprawy wgniecenia elementu karoserii metodą klejową z zastosowaniem systemu EZ-DENT:

Fot. Technologia usuwania wgnieceń metoda klejową. (EZ-DENT)

1. Lokalizacja i oznaczenie uszkodzenia.
2. Odtłuszczenie z zastosowaniem specjalnego aktywatora.
3. Nałożenie kleju na końcówkę z tworzywa sztucznego.
4. Przyklejenie końcówki w miejscu uszkodzenia.
5. Wyciąganie np. Easy Pullerem lub młotkiem bezwładnościowym.
6. Naniesienie preparatu ułatwiającego usuwanie kleju.
7. Usunięcie kleju.
8. Usunięcie resztek kleju.
9. Ewentualna korekta przy pomocy punktaków teflonowych.
10. Sprawdzenie jakości naprawy.

Najważniejsze czynniki wpływające na skuteczność i jakość napraw z zastosowaniem techniki klejowej:

-czystość,

-temperatura otoczenia oraz elementu,

-jakość powłoki lakierniczej,

-odpowiednie parametry pracy pistoletu (temperatura kleju),

-jakość i dobór odpowiedniego kleju,

-dobór kształtu i wielkości końcówki,

-odpowiednie oświetlenie,

–wprawa.

Fot.W razie niepowodzenia zawsze pozostaje naprawa panelowa oraz ponowne lakierowanie elementu. (EZ-DENT)

Proces naprawy wymaga zachowania staranności, czystości oraz bezwzględnego przestrzegania procesu technologicznego. Podstawową rzeczą jest właściwa ocena uszkodzenia: jego zakres, gatunek blachy z której wykonany jest naprawiany element karoserii i wybór właściwych narzędzi do jego naprawy.

Bogusław Raatz

www.raatz.pl