Wyposażenie warsztatu blacharskiego – urządzenia do obróbki mechanicznej

Czynnością podstawową w pracach blacharskich jest cięcie oraz inna obróbka elementów karoserii, blach do wykonywania rekonstrukcji elementów oraz wzmocnień. Pomimo unowocześniania technologii pewne rzeczy pozostają nadal niezmienne. Można do nich zaliczyć np. młotki blacharskie oraz przecinaki.

Do niektórych prac niezbędne są narzędzia ręczne takie jak nożyce do blach, przecinaki czy też dziurkarki. Często zastępowane są podobnymi narzędziami o napędzie pneumatycznym lub elektrycznym, lecz bywa, że najlepiej spisują się te napędzane siłą mięśni. Nieodzownym choć często ciągle niedocenianym narzędziem jest przecinak blacharski. Obecnie stosowanych jest kilka podstawowych rodzajów przecinaków i są wręcz niezbędne, choćby podczas rozdzielania blach po usunięciu zgrzein lub innych połączeń. Nieoceniony jest tzw. przecinak boczny, który w połączeniu z młotkiem o odpowiedniej masie daje bardzo dobre efekty podczas rozdzielania blach.

Nożyce i piły mechaniczne

Pneumatyczne piły do cięcia paneli karoserii są obecnie jednym z podstawowych narzędzi w warsztacie napraw blacharskich. Zwane są między innymi pod nazwami: piła szablasta czy też lisi ogon. Brzeszczot

piły podczas pracy wykonuje ruch posuwisto-zwrotny z częstotliwością dochodzącą nawet do 10 000 ruchów na min-¹. Do cięcia blach karoseryjnych można stosować również nożyce napędzane sprężonym powietrzem lub energią elektryczną. Jest to szczególnie ważne w przypadku wykonywania długich cięć i dobrej dostępności.

Cięcie plazmowe

Technologia przecinania plazmowego już na dobre zadomowiła się w warsztatach blacharskich. W niektórych przypadkach pozwala na precyzyjne cięcie elementów w trudno dostępnych miejscach. Niezwykle ważną cechą cięcia plazmowego jest stosunkowo niski koszt eksploatacji. Wymianie podlegają wyłącznie elementy odpowiedzialne za formowanie plazmy na wyjściu z uchwytu roboczego. Nie ma konieczności wymiany tarcz tnących, brzeszczotów tak jak to jest w przypadku przecinarek kątowych czy też pił szablastych. Elementy eksploatacyjne przy odpowiednich parametrach pracy przecinania plazmowego są trwalsze od innych elementów roboczych. Urządzenia plazmowe o niskich parametrach od 25 A do 40 A, mogą być stosowane w sposób ekonomiczny wyłącznie do cięcia paneli karoseryjnych. W przypadku cięcia grubszych elementów takich jak ramy czy cięcia całych pojazdów konieczne jest zastosowanie urządzeń o większej wydajności. Stosowanie urządzeń o zbyt małych parametrach powoduje, że pracują one na maksymalnej mocy i zbyt szybko zużywają się elementy eksploatacyjne jak i samo urządzenie.

Szlifierki kątowe

Urządzenie do szlifowania oraz cięcia zwane szlifierką kątową, kątówką, a niekiedy „boszem” przeznaczone do prac blacharskich, powinno być tak dobrane, aby zapewniało efektywną i ergonomiczną pracę. Jedną z ważniejszych cech jest masa urządzenia. Zbyt ciężka szlifierka będzie powodowała szybkie zmęczenie ręki, a co za tym idzie mniej precyzyjną i staranną pracę. Kolejna cecha to trwałość urządzenia. Warto wyposażyć się w co najmniej średniej jakości szlifierkę, ponieważ należy pamiętać, że będzie ona stosowana bardzo często do różnych prac warsztatowych. Do cięcia stosowane są inne tarcze niż do szlifowania. Do szlifowania spoin, krawędzi oraz nierówności po naprawie panelowej stosuje się tzw. tarcze listkowe lub nylonowe. Tarcze nylonowe przy odpowiednim stosowaniu dają największą szansę zachowania jak największej ilości fabrycznych powłok ochronnych.

Szlifierki taśmowe

Poza szlifierkami kątowymi coraz częściej można spotkać w warsztatach szlifierki taśmowe. Są to bardzo przydatne urządzenia o niewielkich gabarytach, napędzane sprężonym powietrzem lub energią elektryczną. Działanie polega na zastosowaniu zamkniętego paska materiału szlifierskiego krążącego cyklicznie, podobnie jak gąsienice czołgu. Prędkość obrotowa taśmy szlifierskiej wynosi zwykle od 1400 do 1900 RPM*.

Zaginarki do blach

Do niedawna zaginanie blach karoseryjnych podczas wymiany poszyć drzwi lub błotników tylnych odbywało się wyłącznie przy pomocy młotka i innych tradycyjnych narzędzi blacharskich do formowania. Obecnie

można spotkać pneumatyczne zaginarki wyposażone w specjalizowany młotek udarowy oraz końcówki formujące. Co prawda zwykle konieczne jest dodatkowe zastosowanie ręcznych narzędzi, ale większość prac można wykonać w sposób zmechanizowany.

Systemy wyciągu zanieczyszczeń

W większości przypadków kiedy obróbka mechaniczna karoserii jest wykonywana z małą intensywnością wystarczy zastosowanie wentylacji ogólnej w pomieszczeniu warsztatowym. Należy jednak pamiętać, że w przypadku wykonywania niektórych prac związanych z obróbką mechaniczną konieczne jest stosowanie wyciągów z filtracją zanieczyszczeń. Dotyczy to w szczególności szlifowania oraz cięcia elementów wykonanych ze stopów aluminium. Powodem konieczności stosowania specjalistycznych odkurzaczy

jest zagrożenie wybuchem. Mieszanka powietrza i odpowiedniej ilości opiłków aluminium to bardzo duże zagrożenie. Nie wolno stosować tradycyjnych odkurzaczy przemysłowych takich jak wykorzystywane do szlifierskich prac lakierniczych czy obróbki elementów stalowych. Musi to być specjalizowane urządzenie przystosowane do współpracy z narzędziami do szlifowania i cięcia stopów aluminiowych.

Bogusław Raatz