BDO – czyli od 1 stycznia 2020 nowe obowiązki w zakresie odpadów.

24 stycznia 2018 r. uruchomiony został przez Ministerstwo Środowiska (obecne Ministerstwo Klimatu) elektroniczny rejestr-BDO, o którym mowa w ustawie o odpadach. Wpisowi do tego rejestru podlegają wszystkie podmioty działające w zakresie gospodarowania odpadami. Rejestr BDO prowadzony jest przez marszałków województw. Oprócz niego, zgodnie z przepisami ustawy o odpadach, od 2020r. zostały uruchomione dwa kolejne moduły umożliwiające prowadzenie ewidencji odpadów i składanie sprawozdań z zakresu produktów i odpadów w formie elektronicznej.

Rejestr podmiotów wpisanych do BDO jest publicznie dostępny. Oznacza to, że każdy kto wejdzie na stronę www.bdo.mos.gov.pl może sprawdzić zakres i legalność prowadzonej działalności przez potencjalnych kontrahentów, w tym odbiorców zbierających, transportujących, sprzedających lub przetwarzających odpady.

Kto musi się zarejestrować w BDO?

Pod obowiązek rejestracji podlegają wszystkie podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach. W art. 50 ustawy o odpadach wymienia się szereg rodzajów działalności, które podlegają wpisowi do Rejestru-BDO na wniosek. W takich przypadkach przedsiębiorcy sami muszą złożyć wniosek o wpis do Rejestru (terminem granicznym był 1 stycznia 2020 roku). Wniosek należy złożyć przy użyciu rejestrowego formularza elektronicznego za pośrednictwem strony internetowej: www.bdo.mos.gov.pl. Tam też dostępna jest lista podmiotów które muszą dokonać rejestracji w BDO – znajdziemy tam między innymi:

• podmioty wprowadzających na terytorium kraju takie produkty jak: oleje smarowe, mieszanki olejowe, preparaty smarowe, dodatki, środki zapobiegające zamarzaniu, nowe i używane opony pneumatyczne (stosowane m. in. w motocyklach, rowerach, samochodach osobowych i ciężarowych) oraz organizacje odzysku zajmujące się tymi produktami

• podmioty prowadzące odzysk lub recykling odpadów powstałych z tych produktów

• podmioty dokonujące eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów powstałych z tych produktów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi

• podmioty wprowadzające pojazdy, prowadzące punkty zbierania pojazdów, prowadzące stacje demontażu, prowadzące strzępiarki

I inne podmioty związane m. in. z wprowadzaniem baterii lub akumulatorów, prowadzące zakłady przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów, wprowadzające sprzęt elektryczny i elektroniczny lub autoryzowani przedstawiciele, zbierających zużyty sprzęt…

Z kolei Art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach wymienia przypadki, w których podmioty będą wpisane do Rejestru BDO z urzędu przez marszałka województwa, właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności danego podmiotu. Będą to różnego rodzaju podmioty stricte z branży “odpadowej” a więc takie, które uzyskały wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz przedsiębiorcy, którzy uzyskali pozwolenie zintegrowane, pozwolenie na wytwarzanie odpadów, zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych, koncesję na podziemne składowanie odpadów

Nie wszyscy podlegają obowiązkowi rejestracji w BDO.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wg. art. 51 ust. 2 ustawy o odpadach wpisowi do rejestru nie podlegają osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, które wykorzystuje odpady na potrzeby własne. Zwolnione z takiego obowiązku są również podmioty władające powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe wykorzystywane:

• w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczone do produkcji pasz,

• do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu,

• do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz,

• do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne,

• przy dostosowaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Rejestracji w BDO nie podlegają również podmioty, prowadzące nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów opakowaniowych i odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, takich jak np. leki i opakowania po nich a także transportujący wytworzone przez siebie odpady.

Z rejestracji BDO jako wytwórcy odpadów zwolnieni są również przedsiębiorcy którzy będą wytwarzać tylko odpady o kodach i w ilościach wymienionych w obowiązującym od 1 stycznia 2020 roku rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. 2019 poz. 2531) Lista zawarta w rozporządzeniu zawiera 46 rodzajów odpadów wraz z limitami. Przykładowo, jeśli w przeciągu roku przedsiębiorca wprowadzi nie więcej niż 0,02 Mg/rok (tj. do 20 kg/rok) innych olejów silnikowych, przekładniowych i smarowych (kod odpadu 13 02 0 8) to nie ma obowiązku rejestracji w BDO jako wytwórca odpadów. Warto zapoznać się z wspomniana listą.

Kiedy należy dokonać rejestracji w BDO?

Przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia wniosku o wpis do Rejestru BDO przed rozpoczęciem działalności, która wymaga uzyskania wpisu na wniosek podmiotu. W przypadku prowadzenia działalności, która wymaga uzyskania wpisu na wniosek podmiotu, bez wpisu do Rejestru BDO należy niezwłocznie złożyć wniosek rejestracyjny. Brak takiego wpisu zagrożony jest bowiem poważnymi sankcjami, o których mowa w dalszej części artykułu.

Co po rejestracji?

Marszałek województwa, dokonując wpisu do rejestru, nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy BDO i zawiadamia o tym przedsiębiorcę.

Wraz z rejestracją w BDO powstaje obowiązek opłaty rocznej którą należy uiścić do końca lutego za dany rok. Opłatę rejestrową/roczną należy uiścić na konto urzędu marszałkowskiego właściwego dla siedziby firmy lub miejsca zamieszania. Numery kont znajdują się na stronach internetowych właściwych urzędów. W zależności od wielkości firmy opłata roczna wynosi odpowiednio 100 zł – w przypadku mikroprzedsiębiorców, 300 zł – w przypadku pozostałych przedsiębiorców.

Nadany nr rejestrowy umieszcza się na szeregu dokumentów – w tym na fakturach VAT, paragonach, umowach kupna-sprzedaży, sprawozdaniach, kartach przekazania odpadów, kartach ewidencji odpadów.

Obowiązkowi umieszczania numeru rejestrowego podlegają przedsiębiorcy:

• wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz autoryzowani przedstawiciele

• wprowadzający baterie lub akumulatory

• wprowadzający pojazdy

• producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań

• wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach

• wprowadzający na terytorium kraju opony

• wprowadzający na terytorium kraju oleje smarowe

Nie ma obowiązku umieszczania nr rejestrowego na dokumentach kadrowych czy innych związanych z bieżącą obsługą administracyjną i funkcjonowaniem biura firmy, przekazywanych do urzędu skarbowego.

Sankcje za działanie niezgodne z przepisami

Za działanie niezgodne z przepisami podmiotom zobowiązanym do uzyskania wpisu do Rejestru BDO, grożą następujące sankcje:

• za gospodarowanie odpadami niezgodne z informacjami zgłoszonymi do rejestru – kara aresztu albo grzywny

• za brak wniosku o wpis do rejestru, zmianę wpisu do rejestru, wykreślenie z rejestru lub złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym – kara aresztu albo grzywny

• za prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do rejestru – administracyjna kara pieniężna 5 000 zł – 1 000 000 zł

• za nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością objętą wpisem do Rejestru BDO – administracyjna kara pieniężna 5 000 zł – 1 000 000 zł

• za transport odpadów bez wpisu do Rejestru BDO – administracyjna kara pieniężna od 2 000 do 10 000 zł

• za niedostarczenie odpadów przez transportującego odpady do posiadacza odpadów/miejsca przeznaczenia odpadów, wskazanego przez zlecającego usługę transportu odpadów – administracyjna kara pieniężna 1 000 zł – 100 000 zł

Biorąc pod uwagę powyższe z pewnością warto zatem zadbać o dopełnienie obowiązków w zakresie BDO

Artykuł powstał w oparciu o informacje dostępne na www.bdo.mos.gov.pl