Jak naprawiać uszkodzenia wewnętrznych wykładzin z tworzyw twardych – krok po kroku”

Wykładziny wewnętrzne deski rozdzielczej, słupków, drzwi czy innych elementów z tworzyw termoplastycznych nie są trudne do naprawy. Można to zrobić technologią klejenia lub spawania. Problem powstaje dopiero przy odtwarzaniu struktury powierzchni i koloru tych elementów. Naprawa takich elementów przy pomocy klejów poliuretanowych lub epoksydowych została przedstawiona w rozdziale o systemach naprawczych. Tu natomiast chciałbym przedstawić typową napraw z wykorzystaniem systemu specjalistycznego. Do najpopularniejszych uszkodzeń deski rozdzielczej, jak i innych wykładzin wewnętrznych wykonanych z tworzyw sztucznych należą otwory po różnego rodzaju wkrętach, pęknięcia, zadrapania i przecięcia. Do naprawy drobnych uszkodzeń, typu otwór po wkrętach, czy krótkie nacięcie lub głębokie zarysowanie to stosujemy klej cyjanoakrylowy przezroczysty do wypełniania ubytków i później klej czarny do odtwarzania zewnętrznej struktury powierzchni. Obydwa kleje cyjanoakrylowe wymagają zastosowania specjalnego aktywatora na tworzywa sztuczne. Do naprawy tworzyw sztucznych, z których wykonane są „twarde” elementy wewnętrzne stosuje się oprócz wyżej wspomnianych systemów, także kleje cyjanoakrylowe zaktywatorem. Te kleje mogą być jednak stosowane tylko do małych uszkodzeń, jak np. otworów po wkrętach, głębokich, ale krótkich zadrapań, nacięć i nakłuć.

Technika naprawy: od przygotowania powierzchni po odwzorowanie struktury
W skład zestawu wchodzi klej cyjanoakrylowy przezroczysty i czarny. Przezroczysty jest klejem twardym i stosuje się go jako wypełnienie, natomiast klej czarny ma większą elastyczność i stosowany jest jako warstwa zewnętrzna. Miejsce naprawiane musi być dokładnie oczyszczone z brudu i środków pielęgnujących, które zawierają silikon. Stosujemy do tego zmywacze do tworzyw sztucznych i ściereczki z mikro włóknami (Microfiber cloth). Ściereczki tego typu usuwają także zabrudzenia z mikro porów tworzywa. Wykończenie powierzchni wykonuje się takim samym rodzajem kleju, jakim było naprawiane uszkodzenie. Technika odtwarzania strukturyzewnętrznej różni się od analogicznej czynności przy tworzywach zewnętrznych. Ze względu na skomplikowane wzory faktury koniecznejest zastosowanie odpowiednich matryc lateksowych.

Wykończenie i lakierowanie – jak uzyskać perfekcyjny efekt końcowy?
1. Przed właściwą naprawą konieczne jest odpowiednie przygotowanie miejsca i powierzchni naprawianej. W tym celu ukosujemy krawędzie każdego z otworów, a zniekształcenia niwelujemy przez podgrzanie i wyciskanie. Większość tworzyw z których wykonane są elementy wewnętrzne to termoplasty. Nie powinno być zatem problemów z przywróceniem właściwego kształtu elementu. Powierzchnie wokół otworów i drobne nierówności po prostowaniu matujemy włókniną ścierną P800. Następnie powtórnie przemywamy zmywaczem do tworzyw sztucznych.
2. Każdy z otworów wypełniamy dwuskładnikowym klejem: składnik podstawowy oferowany jest w postaci żelu, drugi składnik w aerozolu. Żel (najczęściej kolor czarny) nakładamy bezpośrednio z tuby i cienkimi warstwami utwardzając każdą z warstw aktywatorem w aerozolu. Jeżeli otwory są duże żel wprowadzamy do otworu ruchem spiralnym. Klej nakładamy warstwami, aż całkowicie wypełni ubytki w naprawianym elemencie. Klej ten nie wymaga stosowania żadnych specjalnych podkładów na tworzywa sztuczne. Musimy tylko pamiętać, żeby nie nakładać kleju w jednej grubej warstwie, ponieważ nie utwardzi się w swojej całej objętości.
3. Klej nakładamy do całkowitego wypełnienia otworów lub nierówności. Następnie wyrównujemy i wygładzamy. Po utwardzeniu się kleju szlifujemy lekko jego powierzchnię i okolice otworu w celu dokładnego ukształtowania naprawianego miejsca – papier o ziarnistości P320. Po przedmuchaniu powietrzem nakładamy ostatnią, cienką warstwę kleju, na której odciśnięty zostanie wzór struktury powierzchni zewnętrznej.
4. Po nałożeniu kleju na naprawiane miejsce natryskujemy aktywator i szybko przykładamy wykonaną wcześniej matrycę z gumy lateksowej, którą dociskamy metalową kostką. Czynność ta musi być wykonana szybko i dokładnie, zanim klej w kontakcie z aktywatorem nie utwardzi się. Od tego zależy czy struktura zostanie odwzorowana perfekcyjnie.
5. Po utwardzeniu się kleju oddzielamy matrycę lateksową i wykonujemy drobne czynności kosmetyczne. Jeżeli struktura została odwzorowana bardzo dokładnie to pozostaje tylko dobranie odpowiedniego koloru lakieru nawierzchniowego i polakierowanie miejsca naprawianego, jak i powierzchni wokół. Jednak przed polakierowaniem naprawianego miejsca konieczne jest przemycie całej powierzchni i zaaplikowanie podkładu zwiększającego przyczepność. Do lakierowania używa się obecnie wyłącznie lakierów wodorozcieńczalnych.
6. Jeżeli struktura powierzchni zewnętrznej tworzywa ma postać „baranka” to można ją odtworzyć przez natrysk mas strukturalnych w aerozolu. W zestawie jest kilka struktur o różnej ziarnistości.
7. Dobór koloru lakieru nawierzchniowego wykonuje się przy pomocy próbnika kolorów. Lakier natryskuje się w kilku, cienkich warstwach. Przed nałożeniem nowej warstwy zaleca się odczekać, aż warstwa poprzednia wyschnie. Końcowy efekt naprawy nie pozwala na wskazanie miejsca, w którym została wykonana.

Wiesław Wielgołaski
Opracował: BR
Koniec części pierwszej