Czy warto inwestować w usługi lakiernicze?

Utrzymujący się stale popyt na sprowadzane z zagranicy pojazdy samochodowe (zwłaszcza powypadkowe), odradzająca się pomału sprzedaż nowych samochodów oraz wzrastająca liczba poruszających się po drogach pojazdów i wynikająca z tego powodu ilość kolizji drogowych powoduje popyt na tworzenie lakierni samochodowych i to zarówno nowych wyspecjalizowanych obiektów, jak również i tych o określonej działalności, stanowiącej uzupełnienie prac czysto mechanicznych pod kątem świadczenia napraw szkód komunikacyjnych. W trakcie prowadzenia rozpoznania inwestycyjnego w zakresie tworzenia obiektu lakierniczego, działania należy rozpocząć od analizy charakteru lokalnego rynku i potencjalnego zapotrzebowania na usługi lakiernicze. Przyjmuje się, że w praktyce najczęściej zapotrzebowanie lakierni posiadającej cztery stanowiska do pracy przeznaczona jest do obsługi około 20-30 napraw lakierniczych w miesiącu. Budowa nowego warsztatu lakierniczego od podstaw jest niestety najdroższą formą jego tworzenia. Daje jednak ona inwestorowi możliwość realizowania w całości własnej koncepcji funkcjonowania firmy, stopniowego jej rozwoju w przyszłości i rozszerzania zakresu świadczonych usług.
Koszt stworzenia nowego obiektu lakierniczego obsługującego nadwozia pojazdów samochodowych jest znaczny. Przy założeniu, że inwestor dysponuje budynkiem i dokona zakupu używanej kabiny lakierniczej, koszt inwestycji zwróci się po około 2-4 latach. W przypadku konieczności budowy obiektu od podstaw inwestycja powinna się zwrócić w okresie 4-6 lat.
Inwestycję należy rozpocząć od nabycia działki budowlanej, na której obiekt lakierni ma powstać. Istotna jest zarówno jej wielkość, jak i jej lokalizacja. Właściwe rozlokowanie przestrzenne obiektu na działce konieczne jest nie tylko ze względu na zachowanie prawidłowości realizowanych procesów naprawczo-technologicznych, lecz również ze względów marketingowych. Konieczne jest wcześniejsze sprecyzowanie planów zagospodarowania terenu wokół obiektu, z uwzględnieniem ciągów komunikacyjnych, dróg dojazdowych oraz parkingu dla klientów.
Po ustaleniu założeń dotyczących samego obiektu lakierni należy określić wymagania dotyczące jego lokalizacji i wynikających z niej konsekwencji. Przy doborze działki pod planowaną inwestycję lakierni należy brać pod uwagę:
– możliwość budowy i eksploatacji obiektu w sensie uzyskania zgody właściwego terytorialnie organu administracji państwowej oraz jego decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
– warunki wkomponowania w nią zaprojektowanego obiektu warsztatowego, a równocześnie w nim ciągów komunikacyjnych i dróg wewnętrznych oraz miejsc parkingowych,
– uzbrojenie w media (wodę, energię, odprowadzenie ścieków itp.) niezbędne do funkcjonowania obiektu.
Przy inwestowaniu w nowo powstający obiekt lakierni samochodowej warto pomimo posiadanej własnej wizji, wykorzystywać wiedzę, umiejętności i doświadczenie kompetentnych projektantów. Pozwoli to w końcowym efekcie osiągnąć sukces ekonomiczny, techniczny i organizacyjny. Tworzenie obiektu lakierniczego powinno być poprzedzone analizą jego lokalizacji pod kątem zanieczyszczeń, czy hałasu, względem funkcjonujących już zabudowań, działek, czy innych posesji. Dokonać tego można poprzez sprawdzenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Przy tworzeniu obiektu lakierniczego od podstaw należy przewidzieć czas oczekiwania na różnego rodzaju decyzje urzędowe. Konieczne jest powiadomienie lokalnego urzędu gminy o zainicjowaniu nowej działalności. Również inwestycja budowlana wymaga odpowiedniej zgody. Niezbędne jest także złożenie odpowiednich zgłoszeń we właściwych instytucjach i urzędach, związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska.
W zakresie ochrony środowiska, przy tworzeniu lakierni należy uzyskać tzw. decyzję środowiskową. Odpowiedni wniosek złożyć należy w wydziale ochrony środowiska lokalnego starostwa powiatowego. Karta informacyjna w tym zakresie zawiera informacje o planowanej działalności: rodzaju, skali i usytuowania przedsięwzięcia, powierzchni zajmowanego obiektu oraz stosowanej technologii lakierniczej. Zawarte muszą być w niej również informacje dotyczące przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, materiałów, paliw i energii oraz rozwiązań chroniących środowisko naturalne. Kolejnym etapem przy sprawach administracyjnych jest uzyskanie pozwoleń na wytwarzanie odpadów oraz emisję gazów i pyłów do atmosfery. W składanym wniosku muszą się znajdować informacje o rodzajach materiałów, surowców, paliw i energii wykorzystywanych w zakładzie oraz przewidywana skala emisji gazów lub pyłów.
Ostatnią niezbędną decyzją administracyjną jest zatwierdzenie programu zagospodarowania odpadami. Program powinien zawierać listę wyszczególnionych rodzajów i ilości odpadów niebezpiecznych przewidzianych do wytwarzania oraz opis ich dalszego zagospodarowania z uwzględnieniem odbioru, transportu, odzysku i unieszkodliwienia. Niezbędne jest też wskazanie miejsca i sposobu magazynowania odpadów. Muszą być one przekazywane do unieszkodliwienia firmom posiadającym odpowiednie instalacje, umożliwiające ich neutralizację. Ponadto przepisy prawne nakładają na właścicieli lakierni obowiązek prowadzenia bieżącej ewidencji wytwarzanych odpadów oraz ewidencji ilości i rodzajów gazów i pyłów wprowadzanych do środowiska.
Warsztat lakierniczy jest obiektem specyficznym, w którym wyjątkowe znaczenie ma właściwe jego zaprojektowanie, czyli rozmieszczenie pomieszczeń, doprowadzenie mediów oraz zorganizowanie pracy. Przy organizacji warsztatu lakierniczego należy bezwzględnie pamiętać o zapewnieniu wyposażenia obiektu w odpowiednie instalacje, urządzenia i ich osprzęt.
Warsztat wykonujący usługi lakiernicze posiadać powinien następujące pomieszczenia lub wydzielone z nich stanowiska:
– przyjęcia samochodu,
– rozbrajania samochodu połączone z magazynem części i elementów,
– przygotowania powierzchni,
– mieszalni lakierów,
– kabiny lakierniczej,
– montowania i kompletowania pojazdu,
– myjni,
– stanowiska wydawania pojazdu po wykonanej usłudze.
W przypadku projektowania warsztatu blacharsko-lakierniczego dla zapewnienia właściwej organizacji pracy zachowane muszą być odpowiednie proporcje pomiędzy ilością i powierzchnią poszczególnych stanowisk. Konieczne jest określenie ilości pojazdów, które mają być objęte obsługą. Zapewnić należy przepustowość dla ustalonej liczby pojazdów. Najistotniejszym miejscem wyznaczającym przepustowość całego obiektu blacharsko-lakierniczego jest kabina lakiernicza, w której w trakcie pojedynczej dziennej zmiany wykonać można pokrycie lakiernicze dla od 3 do 6 pojazdów. Jej wydajność zwiększyć można dodatkowo o 50 do 70% poprzez dołożenie do niej dodatkowej suszarni. Przy takim rozwiązaniu w kabinie lakierniczej odbywa się tylko proces lakierowania, natomiast etap suszenia przejmuje dodatkowo zorganizowana suszarnia.
Wymiary wewnętrzne kabin lakierniczych mieszczą się w granicach 4,5x7x3m, natomiast typowych suszarni 3,5×7,5×2,5m. Zakłada się, że liczba stanowisk przygotowania powierzchni przed lakierowaniem w całym obiekcie lakierni odpowiadać musi przepustowości i liczbie kabin lakierniczych w przypadku dużych obiektów lub samej tylko przepustowości kabin lakierniczych w przypadku małych i średnich obiektów. Każde pojedyncze stanowisko przygotowania powierzchni powinno mieć wymiary 5x7m. Kabina lakiernicza powinna spełniać szereg podstawowych cech:
– zapewnić właściwą prędkość przepływu powietrza (około 24000 m3 na godzinę),
– umożliwiać odpowiednie podgrzewanie powietrza w zakresie przyrostu temperatury, o co najmniej 30 0C,
– zagwarantować oświetlenie zapewniające kontrolowanie wyglądu lakierowanej powierzchni,
– zapewnić odpowiednie nadciśnienie (3-6 Pa),
– zagwarantować dopływ czystego powietrza poprzez zastosowanie odpowiednich filtrów.
Warunkiem niezbędnym do prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania kabiny lakierniczej pracującej w trybie suszenia w cyklu zamkniętym jest dozowanie dopływu świeżego powietrza w ilości 10% ogólnej objętości przepływającej przez komorę kabiny. Ma to na celu zabezpieczenie przed wytwarzaniem się mieszanki wybuchowej powstającej z rozpuszczalników uwalniających się z lakieru podczas suszenia.
Niezmiernie ważnym miejscem w całym obiekcie lakierniczym poza samą kabiną lakierniczą jest stanowisko przygotowywania powierzchni do lakierowania. W trakcie procesu przygotowywania powierzchni przeznaczonej do lakierowania powstaje mnóstwo kurzu, pyłu i mgły, dlatego też należy odizolować to stanowisko i wyposażyć je w system wyciągowo-nadmuchowy. Uzyskuje się to poprzez zastosowanie w posadzce kanałów do zasysania zanieczyszczonego powietrza. Indywidualne stanowiska przygotowania powierzchni przeznaczonych do lakierowania muszą być, zatem wyposażone w instalacje sprężonego powietrza oraz system odsysania pyłów, które powstają przy szlifowaniu. Najczęściej są to rękawy odsysające podłączone do głównego systemu dla całego obiektu lub końcówki zakładane bezpośrednio do szlifierek używane w trakcie szlifowania z odprowadzeniem do odkurzaczy stanowiskowych. Do oddzielenia od siebie poszczególnych stanowisk używane są dodatkowo różnego rodzaju osłony w formie rękawów foliowych opuszczanych z góry, obejmujących całe stanowiska lub foliowych kotar przesuwanych na podwieszonych pod sufitem prowadnicach szynowych. Stanowisko przygotowania powierzchni powinno być wyposażone również w promienniki podczerwieni, ze względu na fakt konieczności skrócenia czasu suszenia warstw między lakierniczych (gruntów, podkładów i warstw nawierzchniowych) związanego z wydajnością pracy lakierni. Dzięki ich zastosowaniu czas schnięcia gruntów skraca się do 6-8 minut, podkładu do 10-15 minut, a warstw powierzchniowych do 15-15 minut.
Kolejnym ważnym pomieszczeniem w obiekcie lakierni samochodowej jest pomieszczenie do przygotowywania farb i lakierów wraz z mieszalnią lakierów. Zwykle pomieszczenie to pełni jednocześnie funkcję magazynu produktów lakierniczych, wyposażenia i sprzętu lakierniczego, a także znajduje się w nim myjka pistoletów lakierniczych.

Autor: mgr Andrzej Kowalewski