Primer pierwszy w kolejce

Primer jest jednym z najbardziej kochanych i przerażających słów w motoryzacyjnym słowniku „Zrób to sam”. Może to przesada, ale mówienie o primerze wywołuje u niektórych wszelkiego rodzaju konwulsje, zdziwienie co to (jestem całkiem poważny), a nade wszystko po co i dlaczego to tak wolno schnie. Poprawne etapy prac to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu każdego lakiernika, także zapraszam do lektury.

W przypadku, gdy chodzi o korozję, mamy na myśli karoserię pojazdu, która w większości samochodów jest metalowa. Aby zapobiec rdzewieniu, musimy zapobiec utlenianiu, do którego niezbędny jest tlen i woda (ich obecność również znacznie przyspiesza cały ten proces).

Ochrona polega na stworzeniu skutecznej granicy, która zapobiegnie dostawaniu się szkodliwych czynników do metalu. W fazie produkcji odbywa się to np. poprzez cynkowanie. Nawet cienka warstewka cynku jest w stanie nie przepuścić do stali tlenu i wilgoci.

Podkład jest m.in. środkiem wiążącym. Oznacza to, że umożliwia połączenie między powierzchnią metalu a lakierem, który będzie natryskiwany na wierzch. Chcesz, aby twój lakier był odporny i dobrze przylegał do powierzchni, nakładaj warstwę podkładu przed lakierowaniem.

Podczas renowacji powłoki, najskuteczniejszą ochronę antykorozyjną uzyskuje się zazwyczaj poprzez zastosowanie odpowiedniego podkładu.

Kiedy należy użyć podkładu

Jak wspomniano powyżej, podkład jest środkiem wiążącym, izolatorem, pomiędzy tym, co znajduje się poniżej, a lakierem twojego samochodu. Za każdym razem, gdy robisz nadwozie w samochodzie, jest szansa, że odsłonisz powierzchnie stalową. Szlifowanie naprawionego obszaru do nieosłoniętego metalu zapewnia niezawodną naprawę, która będzie wytrzymała znacznie dłużej niż gdy pacniemy szpachlą tu i tam. Powłoka dobrego podkładu sprawi, że lakier będzie jeszcze bardziej wytrzymały i mniej podatny na starzenie.

Bardzo często lakiernicy chcąc skrócić czas naprawy stosują tylko podkład wypełniający bez odpowiedniego zagruntowania podłoża. Korzystają przy tym z produktów nie sprawdzając czy dany podkład ma przyczepność do określonego podłoża (np. aluminium, ocynk). To prowadzi do rozwarstwiania się powłoki oraz skraca żywotność wykonanej naprawy. W tym momencie powinni skorzystać z dostępnych w technologii renowacyjnej dwóch grup gruntów – epoksydowego lub reaktywnego. Tutaj mała uwaga – na grunt reaktywny nie można nakładać szpachlówki poliestrowej, ze względu na reakcję chemiczną.

Na prawidłowo zagruntowaną powierzchnię nakładamy podkład wypełniający pamiętając o użyciu pistoletów z zalecaną wielkością dyszy – zbyt duża dysza skutkuje nazbyt grubą warstwą produktu. Pozostając przy wypełniaczach – warto pamiętać o użyciu odpowiedniego koloru podkładu. Robi się to sprawdzając oryginalną powłokę. Zaniechanie w tym miejscu może nam uniemożliwić odtworzenie oryginalnej barwy powłoki.

Utwardzacz wodzi Cię za nos

Utwardzanie materiałów polega na reakcji pomiędzy zbilansowanymi ilościami składników.

Dlatego tak ważnym jest trzymanie się odpowiednich proporcji. Warto wspomnieć tutaj o podstawowej właściwości tych substancji jaką jest sieciowanie. Niekwestionowanie większość lakierów 2-kompenentowych składa się z żywicy oraz utwardzacza. Pełnią one niezbędną rolę w procesie tworzenia twardej powłoki ochronnej, zapewniającej dobre właściwości lakieru samochodowego. Izocyjaniany poprawiają odporność chemiczną oraz właściwości mechaniczne lakieru, dzięki czemu lakier jest odporny na zarysowania oraz warunki atmosferyczne. Co dla lakiernika bardzo ważne, izocyjaniany mają duże powinowactwo do wody i w przypadku dużej wilgotności powietrza będą się wiązać z wodą zawartą w powietrzu, uniemożliwiając poprawne sieciowanie. Także pamiętaj lakierniku młody, chowaj utwardzacz daleko od wody.

Należy wspomnieć o „szybkich” rozcieńczalnikach i utwardzaczach, które mają zakres stosowania w temperaturach: około 5-18ºC. Stosując te produkty można znacznie przyśpieszyć prace przygotowawcze. W technologiach różnych producentów są to przeważnie produkty uniwersalne stosowane do wielu podkładów i lakierów nawierzchniowych.

W mniej korzystnych warunkach atmosferycznych mogą pomóc rozcieńczalniki i utwardzacze przygotowane do odparowania w niższych temperaturach, czyli tzw. „szybkie”. Powodują one, że materiały lakiernicze: podkłady, bazy i lakiery nawierzchniowe, odparowują i schną w takim czasie jak w warunkach letnich. Stwarzają jednak pewne niebezpieczeństwa i mogą być przyczyną wielu wad lakierniczych jak np.: gazowanie, problemy z przyczepnością, „skórka pomarańczy”, itd. Dla większości produktów podawana jest zarówno górna jak i dolna granica temperatury stosowania produktów. Najniższa wynosi zazwyczaj około 5ºC.

Jaki podkład izolujący?

Grunty reaktywne nakłada się w bardzo cienkich warstwach (5-15μm). Aktywatorem do tych produktów jest rozcieńczony kwas fosforowy. W wyniku kontaktu z żelazem otrzymujemy warstewkę fosforanów żelaza, tworzącą skuteczną barierę przed czynnikami korozyjnymi. Ze względu na właściwości grunt reaktywny zapewnia bardzo wysoki stopień ochrony antykorozyjnej.

Z kolei zaletą podkładów epoksydowych jest doskonała przyczepności do metalu oraz silne usieciowanie, co stanowi doskonałą barierę dla wody. Wiadomo, że woda to główny czynnik powstawania rdzy. Po wysuszeniu epoksydu możemy go spokojnie szpachlować. Podkłady epoksydowe mają jedną zasadniczą wadę – długi czas utwardzania.

Grunt reaktywny z kolei ma pewne ograniczenie, o których należy bezwzględnie pamiętać – nie wolno na niego nakładać produktów poliestrowych głównie szpachli, ponieważ następuje niepożądana reakcja chemiczna i w efekcie tego brak przyczepności. Wash Primer nie może być jedynym podkładem nałożonym na powierzchnię naprawianą, bo po pierwsze stworzy zbyt cienką powłokę, a po drugie nie można nakładać na niego lakierów bazowych. Na warstwie bazy mogą powstać przebarwienia lakieru pod wpływem kwasu fosforowego szczególnie mocno widoczne na jasnych kolorach np. srebrnych.

Używając gruntów: reaktywnego czy epoksydowego możemy stosować metodę mokro na mokro nakładając następne warstwy podkładów wypełniających. Dzięki tej technice aplikacji uzyskujemy lepszą przyczepność między kolejnymi warstwami, ale co ważne w znaczny sposób skracamy również czas naprawy.

Kolorystyka

Chociaż prawdą jest, że zasłaniasz podkład warstwą dekoracyjną, podkład nadal wpływa na wygląd lakieru po wyschnięciu. Czarny lakier na czarnym podkładzie skutkuje mniejszą ilością lakieru. Użycie czarnego podkładu na innych kolorach sprawia, że lakier wygląda głębiej i bardziej żywo.

Najczęściej występującym podkładem jest szary podkład, który jest najbardziej neutralny. Oznacza to, że wpływa on tylko minimalnie na kolor i może być odpowiedni do lakierów metalicznych. To trochę wycisza kolor, więc jeśli chcesz uzyskać bardzo jasne wykończenie, możesz chcieć czegoś innego. Oczywiście inny efekt uzyskasz, gdy masz do czynienia z białym podkładem, zwłaszcza jeśli pokryjesz go jaśniejszym odcieniem lakieru. To sprawia, że kolor jest jaśniejszy i bardziej się wyróżnia. Czerwony podkład jest używany do wygładzania zadrapań i wgnieceń oraz ma mniejszy wpływ na wierzchnią warstwę.

Kiedy nie potrzebujesz podkładu?

Jest wielu ludzi, którzy powiedzą, że warstwa podkładu jest warta 100% czasu przed rozpyleniem ostatecznych powłok lakierniczych. Nie zgadzam się. Podkład jest bardzo cenny w większości przypadków, ale jeśli wykonujesz bardzo małą naprawę wymagającą minimalnego molestowania blachy samochodu, podkład może być przesadny. Co gorsza, może to utrudnić wykonanie naprawy. Rozważ małą naprawę, która nie była szlifowana do gołego metalu. Musisz wypełnić małe wgniecenie, a następnie musisz je pomalować, aby pasowało do reszty zewnętrznej części samochodu, idealnie mieszając krawędzie, więc nie ma podniesionego obszaru, który wskazywałby na naprawę. Im mniejsza powierzchnia naprawy, tym trudniej. Czasami dwie warstwy podkładu mogą podnieść obszar naprawy na tyle, aby znacznie trudniej było ją ukryć.